မေဝးေတာ့ၿပီ ART

ကမၻာေပၚတြင္ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္မွ စတင္ ေပၚေပါက္ လာခဲ႕ေသာ HIV ပိုးသည္ ၁၉၈၅
ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ အရပ္ရပ္သို့ ပ်ံ႔ႏွံ့ ကူးစက္ၿပီး ျဖစ္ရာ ယခုဆိုလွ်င္
ႏွစ္ေပါင္း သံုးဆယ္ တိုင္ရွိ ခဲ့ၿပီျဖစ္ ပါသည္။ စာေရးသူ
တို့ႏိုင္ငံတြင္လည္း ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ HIV ပိုးရွိသူကို စတင္ ေတြ႔ရွိ
ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ယေန႔အခ်ိန္အထိ ကူးစက္ ခံထားရသူမ်ားစြာ ရွိေနၿပီလည္း
ျဖစ္ပါသည္။ အဓိက ကူးစက္နည္းလမ္းမ်ားျဖစ္သည့္ အကာအကြယ္မဲ့လိင္ဆက္ဆံျခင္း၊
မူးယစ္ ေဆးဝါးသံုးစြဲရာတြင္ ေဆးထိုးအပ္ႏွင့္ပိုက္ ကို မွ်ေဝသံုးစြဲျခင္း
HIV ပိုးရွိေသာ ေသြး သြင္းမိခဲ့ျခင္းႏွင့္ မိခင္မွ သေႏၶသားသို့
ကူးစက္ျခင္း ေလးမ်ိဳးျဖင့္ ကူးစက္ခဲ့သည္ ျဖစ္ရာ လူတစ္ဦးမွတစ္ဦးသို့ ထပ္မံ
ကူးစက္ၿပီး ကမၻာ႕ကပ္ေရာဂါႀကီးသဖြယ္ျဖစ္ေနပါ

ေတာ့သည္။ HIV မ်ိဳလွ်င္ ကမၻာ ႀကီး၏အနာဂတ္သည္ အႏၲရာယ္က အလြန္ႀကီးမားၿပီး
ေနာင္မ်ိဳးဆက္သစ္တို့ အတြက္ က်န္းမာႀကံ႕ခိုင္ေသာဘဝမ်ားကို လက္လႊတ္
ဆံုး႐ံႈး ရႏိုင္ ပါသည္။ ယခုအခ်ိန္ တြင္ တစ္ကမၻာလံုး၌ HIV ကာကြယ္ေရး ႏွင့္
တိုက္ဖ်က္ ေရးလုပ္ငန္း မ်ားကို အစြမ္း
ကုန္အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိ ရာ စာေရးသူတို့ႏိုင္ငံတြင္လည္း HIV
ကာကြယ္ေရး တိုက္ဖ်က္ေရး ျပဳစုေစာင့္ ေရွာက္ေရးႏွင့္
ကုသေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လည္း ႏိုင္ငံတကာနည္းတူ ျပဳလုပ္ေဆာင္
ရြက္လ်က္ရွိၾကပါသည္။ HIV စတင္ေပၚ ေပါက္စဥ္ အခ်ိန္က ကုသရန္ နည္းလမ္း
မ်ားႏွင္႕ ေဆးဝါးမ်ားမေပၚေပါက္ေသးခ်ိန္ ျဖစ္၍ ထိုစဥ္အခ်ိန္က
ကူးစက္ခံခဲ႕ရသူ မ်ားသည္။
အခ်ိန္တိုတစ္ခုအတြင္း၌ပင္ AIDS ဘဝသို့ ေရာက္ကာ ေျြကလြင့္ခဲ့ ၾကရပါသည္။
HIV ပိုးသည္ လူ၏ခုခံအားစနစ္ျဖစ္ သည့္ Immune System ကို တိုက္ခိုက္
ဝါးမ်ိဳၿပီးမွသာ မ်ိဳးပြား၍ ရေသာေၾကာင့္ ကာလၾကာလာသည္ႏွင့္တစ္မွ် လူ၏ခုခံ
အားစနစ္မ်ား ေလွ်ာ့က်လာေသာအခ်ိန္ တြင္ အခြင့္အေရးယူဝင္ေရာက္လာေသာ ေရာဂါ
OI (Opportunistic Imfecion) မ်ား၏ ႏွိပ္စက္မႈေၾကာင့္ မည္သည္႕ေရာဂါ ကိုမွ
မခုခံႏိုင္ေတာ့ဘဲ AIDS ဘဝသို႔ ေရာက္ကာ ကြယ္လြန္ၾကရျခင္းပင္ျဖစ္ပါ သည္။
ယေန့ေခတ္အခ်ိန္တြင္ ARV (Anti Retro Viral) ေဆးဝါးမ်ားေပၚေပါက္
ေနၿပီျဖစ္၍ ယခင္အခ်ိန္တုန္းကလို AIDS အဆင့္သို့မေရာက္ေအာင္ HIV ပိုးအား
ထိန္းခ်ဳပ္ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ခုခံအားစနစ္မ်ား ျပန္လည္ျမင့္မားလာေအာင္
ျပဳလုပ္ႏိုင္ၿပီး လူ႔သက္တမ္းေစ့ေနႏိုင္လာေသာ အခ်ိန္ ကာလသို့
ေရာက္ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ သို့ ေသာ္ မွန္ကန္ေသာကုသမႈလမ္းေပၚသို့
အျမန္ရာက္ၿပီး ကုသခံယူဖို့ေတာ့လိုအပ္ ပါသည္။ ARV ေဆးဝါးမ်ားသည္HIV
ပိုးကို လံုးဝကင္းစင္ပေပ်ာက္ေစရန္ မျပဳ လုပ္ႏိုင္ေသာ္လည္း
ေဆးကိုအခ်ိန္မွန္မွန္ ေသာက္ျခင္းအျပဳ သေဘာေနထိုင္ျခင္း စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ
လန္းဆန္းေအာင္ေနျခင္း ႏွင့္ လံုေလာက္ေသာအာဟာရမွီဝဲျခင္းတို့ ျဖင့္
မွန္ကန္စြာေနထိုင္ပါက လူ့သက္ တမ္းေစ့ေနႏိုင္ရန္ ေပးစြမ္းႏိုင္သည္ လည္း
ျဖစ္ပါသည္။
ေဆးစတင္ေသာက္ခ်ိန္မွစ၍ ေဆးလံုးဝျပတ္လပ္မႈမရွိေစရန္ ဂ႐ုစိုက္
ေသာက္ရမွာျဖစ္သလို တစ္သက္လံုး ေသာက္ရမည္႕ေဆးလည္းျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၉၅
ခုႏွစ္မွစ၍ ARV ေဆးဝါး မ်ားကို
သံုးမ်ိဳးေပါင္းစပ္ေသာက္သံုးျခင္းျဖင့္ပိုမို ထိေရာက္ေသာအစြမ္းရွိသည္ကို
ပညာရွင္မ်ားမွ ေလ့လာေတြ႔ရွိခဲ႕ရၿပီး ေနာက္ပိုင္း ယခုအခ်ိန္ထိ
ေဆးသံုးမ်ိဳးေပါင္း စပ္ၿပီး ေသာက္ေန ရျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ARV
ေဆးဝါးအုပ္စုသံုးမ်ိဳးရွိရာNRTI, NNRTI ႏွင့္ PI ဟူ၍လုပ္စုသံုးခု
ရွိပါသည္။ W.H.O Guide Lime အရ ခုခံအားစနစ္ CD4 COUNT 350 ေအာက္ ေရာက္
ရွိေနသူမ်ားကို (ART) ကုထံုးျဖင့္ ကုသရန္ ၫႊန္ၾကားထားပါ သည္။
ARV ေဆးဝါးအုပ္စုျဖစ္သည့္ NRTI အုပ္စုမွ ေဆးႏွစ္မ်ိဳးႏွင့္ NNRTI
အုပ္စုမွေဆးတစ္မ်ိဳးေပါင္းစပ္ၿပီး Anti Retroviral Therapy (ART)
ကုထံုးျဖင့္ HIV ပိုးကို မ်ိဳးပြားခြင့္မေပး ေတာ့ဘဲ ထိန္းခ်ဳပ္ေလွ်ာ႕ခ်ကာ
ခုခံအားစနစ္မ်ားကို ျပန္လည္ျမင္႕မားလာေအာင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ေန ၿပီျဖစ္ပါသည္။
စာေရးသူတို့ႏိုင္ငံတြင္လည္း ႏိုင္ငံပိုင္ေဆး႐ံုမ်ားႏွင္႕ ျပည္တြင္းျပည္ပ
အဖြဲ႔အစည္း မ်ားမွ ART ကုထံုးမ်ားျဖင့္ အခမဲ့ ကုသေပးလ်က္ရွိရာ
စာေရးသူတို့ ႏိုင္ငံသားမ်ား ရွင္သန္ခြင့္မ်ား ရေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္သူမ်ားအဖို့ ARTေဆး မ်ားအား လြတ္လပ္ စြာျဖင့္
အလြယ္တကူဝယ္ေသာက္ေနႏိုင္ၾကၿပီလည္း ျဖစ္ပါသည္။ သို့ေသာ္ ART ေဆးဝါးမ်ားကို
မိမိသေဘာျဖင့္ ဝယ္ေသာက္ရန္မသင့္ဘဲ ART ကုထံုးကြ်မ္းက်င္ ေသာဆရာဝန္မ်ား
ႏွင့္ ကုသၿပီးမွ ဆရာဝန္ၫႊန္ၾကားသည္႕ အတိုင္း လိုက္နာေသာက္သံုးသင့္သည္ကို
HIV ပိုးရွိသူမ်ားႏွင့္ မိသားစုဝင္မ်ားမွ သိထားသင့္ပါသည္။
HIV ပိုးရွိတိုင္း ART ေသာက္ရသည္မဟုတ္ဘဲ ဆရာဝန္မွ ၫႊန္ ၾကားမွသာလွ်င္
ေသာက္ရသည္ဆိုသည္႕ ဗဟုသုတကို HIV ပိုးရွိသည္ႏွင့္ ေလ့လာ
သိရွိထားရန္လိုအပ္ပါသည္။ စာေရးသူတို့ ႏိုင္ငံသားမ်ား ART ေဆးအခမဲ့
ေသာက္သံုးခြင္႕ရရွိ၍ လူ့စြမ္းအား အရင္းအျမစ္မ်ားကို ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္
ႏိုင္ခြင္႕လည္းရေနၾကၿပီျဖစ္ပါသည္။ ART ေဆးလိုအပ္သူ ဦးေရ ထပ္မံတိုးပြားလာ
သည္ႏွင့္အမွ် ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၏အမ်ိဳးသား က်န္းမာေရးစီမံခ်က္မ်ားျဖင့္
ARTေဆးအခမဲ့ ထပ္မံေပးေဝႏိုင္ရန္ အဖြဲ႔အစည္း အသီးသီးႏွင့္
ညႇိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ ေနၿပီ လည္းျဖစ္ပါသည္။ မိမိအတြက္ တစ္သက္လံုး
အခမဲ့ေသာက္ရမည့္ ေဆးျဖစ္သည့္အတြက္ အခမဲ့ေပးသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏
သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအတိုင္း မိမိတို့ဘက္မွ စနစ္တက် ကုသခံယူရန္အတြက္
တာဝန္ရွိေနပါသည္။ ထိုအခမဲ့ ေပးေနသည့္ ေနရာမ်ားဆီသို့
မိမိကိုယ္တိုင္သြားေရာက္ ကုသမႈခံယူရသည္ျဖစ္ၿပီး လူသိမွာစိုး၍
ထိုေနရာမ်ားဆီသို့ မိမိမသြားရဲ ပါက မိမိအတြက္ ဆံုး႐ံႈးနစ္နာမႈကိုသာ
ရင္ဆိုင္ ေတြ႔ႀကံဳရမွာပင္ျဖစ္ပါသည္။
မိမိ၏ အသက္ရွင္သန္ခြင့္ရႏိုင္ေရးအတြက္ မိမိမွာသာ တာဝန္ရွိေနေၾကာင္းလည္း
အသိ စိတ္ရွိထားရမည္သာျဖစ္ပါသည္။ လူတြင္ျဖစ္ႏိုင္ေသာ ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္ေသာ
ေၾကာင့္ လူတြင္ ကူးစက္ခံလာရျခင္းကို ရွက္စရာေရာဂါတစ္ခုဟု
မသတ္မွတ္ေစခ်င္ပါ။ အမ်ား၏အျမင္တြင္ ရွက္စရာ ေရာဂါဟု ျမင္ၾကလွ်င္လည္း
မိမိအသက္ထက္ ထိုအရွက္မ်ားက တန္ဖိုးမရွိပါ။ ယခုလည္း HIV
ပိုးရွိသူမ်ားအတြက္ လိုအပ္လာမည္႕ ART ေဆးမ်ားကို လံုေလာက္စြာရရွိႏိုင္ရန္
အစီအမံမ်ားပိုမို ျပဳလုပ္ေနၾကၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့့္ မေဝးေတာ့ၿပီ ART ဟုသား
ဘဝတူမ်ားအား လက္တို့ အသိေပးလိုက္ရပါေတာ့သည္။
ရိုးရာေလး – မေဝးေတာ့ၿပီ ART

hivmyanmar.orgမွကူးယူတင္ျပသည္