နိုင္ ငံျခား မွာ ေက်ာင္း တက္ မယ္ ဆို ရင္

ကြ်န္မ အသက္ ၁၂ ႏွစ္မွာ မိဘမ်ားႏွင့္ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထိုင္ျပီးႏိုင္ငံျခား ဆိုတာႏွင့္ စတင္ ရင္းႏွီးခဲ့သည္။ အသက္ ၁၇ ႏွစ္ အရြယ္ ကစၿပီး ကေနဒါႏွင့္ အဂၤလန္ ႏိုင္ငံ တို႔တြင္ တစ္ေယာက္တည္း ေကာလိပ္ႏွင့္ တကၠသိုလ္ ကြ်န္မ သြားတက္ေတာ့ ေနာက္ထပ္ ႏိုင္ငံျခားသို႔ ေရာက္ခဲ့ျပန္သည္။ ႏိုင္ငံျခားဆိုသည့္အတိုင္း ကြ်န္မရင္ဆိုင္ရတာေတြက အေျပာင္းအလဲ အသစ္အဆန္းေတြ ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ေရာမေရာက္ရင္ ေရာမလိုက်င့္ရမယ္ ဟု လူေတြေျပာေလ့ရွိၾကသည္။

အတိုင္း အတာတစ္ခုအထိ မွန္သည္။ သူမ်ားႏိုင္ငံ ေရာက္မွေတာ့ ကိုယ္က လူထူးလူဆန္းလို တသီးတျခားျဖစ္ေနလွ်င္ ပတ္ဝန္းက်င္ သစ္မွာ ေနသားတက်ျဖစ္ဖို႔ ခဲယဥ္းသည္။ ပတ္ဝန္းက်င္သစ္မ်ားက ကြ်န္မတို႔အေတြး အေခၚမ်ား၊အေနအထိုင္မ်ားအေပၚအတိုင္း အတာတစ္ခုအထိ လႊမ္းမိုးတာေတြကို ေသခ်ာဆန္းစစ္ရမည္။

အဓိကçက ကိုယ့္ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ျဖစ္ေနတာေတြအေပၚ စဥ္းစားဆင္ျခင္ သံုးသပ္တာလုပ္ၿပီး စံုလံုး ကန္း ေမ်ာပါမသြားဖို႔ပင္။ အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွ တခ်ိဳ႕တကၠသိုလ္မွာ စင္ကာပူ၊ မေလးရွားတို႔က ေက်ာင္းသြား တက္ၾကသူေတြ မ်ားျပားသည္။

အင္ဂ်င္ နီယာ လိုင္းေတြမွာဆိုရင္ ရွစ္ဆယ္ရာခိုင္ ႏႈန္းေလာက္က စင္ကာပူ၊ မေလးရွားတို႔မွ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား ျဖစ္သည္။ အမ်ားစုက သူတို႔အသိုင္းအဝိုင္းထဲမွာပဲ ေနတတ္ၾကသည္။ တျခားႏိုင္ငံမွ ေက်ာင္း သားမ်ား၊ အဂၤလန္ႏိုင္ငံသားေက်ာင္းသား မ်ားႏွင့္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံ၊ သြားသြား လာလာ မလုပ္ၾက။ ကြ်န္မကေတာ့ အဲလို အေျခအေနကို မႏွစ္သက္မိ။

ႏိုင္ငံရပ္ျခားကို သြားေနဖို႔ အခြင့္ အလမ္းရတာကို အက်ိဳးရွိရွိ အသံုးခ်ျပီး တျခားႏိုင္ငံသားေတြႏွင့္ ခင္မင္ရင္းႏွီးျပီး သူတို႔ အေနအထိုင္၊ အျပဳအမူ၊ အေတြး အေခၚ၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံေတြကို ေလ့လာဆန္းစစ္သင့္သည္ဟု ျမင္သည္။

ဒါေၾကာင့္လည္း စင္ကာပူႏိုင္ငံရွိ ကြ်န္မ စာသင္ခဲ့ေသာ ေပၚလီတကၠနစ္ (Polytechnic) မွ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားကို ကိုယ့္ျမန္မာေက်ာင္းသားခ်င္း စည္းလံုး ညီညြတ္တာသာမက စင္ကာပူႏွင့္ တျခား ႏိုင္ငံမ်ားမွ ေက်ာင္းလာတက္ၾကေသာ တျခား ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ပါ ထိေတြ႕ ဆက္ဆံဖို႔ အၿမဲတိုက္တြန္းမိသည္။

ကြ်န္မစာသင္ခဲ့ေသာ Republic Polytechnic (RP) တြင္ စာသင္နည္းက လက္ခ်ာ (Lecture) ေပးတာမ်ိဳး မဟုတ္။ Problem-Based Learning (PBL) ဆိုတာကို သံုးၿပီး ေက်ာင္းသားေတြကို ေန႔စဥ္ပုစၦာ (သို႔) ျပႆနာတစ္ခုကို ခ်ေပး ၿပီး အဖြဲ႕လိုက္စဥ္းစားေတြးေခၚ အေျဖ ထုတ္တတ္ေအာင္ သင္ၾကားေပးသည္။

အဲဒီ သင္ၾကားနည္းစနစ္ကေန ေက်ာင္း သားေတြကို ကိုယ္ပိုင္ေလ့လာသင္ယူတတ္ ေအာင္ (Self-learning) ၊ အဖြဲ႔လိုက္ အလုပ္လုပ္တတ္ေအာင္ (Team Work) ၊ အဖြဲ႕ဝင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ တာဝန္ယူ တတ္ေအာင္ (Responsibility) ၊ ကိုယ့္ ေလ့လာသင္ယူမႈအေပၚ ကိုယ့္ဘာသာ ျပန္ လည္ဆန္းစစ္တတ္ေအာင္ (Self-reflection) စတာေတြကို ေလ့က်င့္ေပးသည္။ အဖြဲ႕လိုက္ တစ္တန္းလံုးကို တင္ျပတာ (Presentation) လည္း လုပ္ရသည္။

အမွတ္ေပးတဲ့အခါ စာေမးပြဲရလဒ္က ငါး ဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္သာယူၿပီး က်န္ သည့္ ငါးဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းက အတန္းထဲမွာ ေန႔စဥ္ ေလ့လာသင္ယူမႈအတြက္ေပးေသာ ဂရိတ္ေတြ (Grades) ထဲက ယူသည္။ ဒါသင္၊ ဒါက်က္၊ ဒါေျဖ သင္ၾကား နည္းစနစ္မ်ိဳးႏွင့္ အသားက်ခဲ့ေသာ ျမန္မာ ေက်ာင္းသားမ်ား ပထမႏွစ္ PBL သင္ၾကား နည္းစနစ္မွာ အခက္အခဲေတြ႕ၾကတာ မ်ား သည္။ အေတြးအေခၚပိုင္းကို ဦးစားေပး ေသာ ေမးခြန္းေတြကို မႀကံဳဖူးေတာ့၊ မေျဖ ႏိုင္ၾကတာ မ်ားသည္။

တခ်ိဳ႕က အတန္း ထဲ ေဆြးေႏြးခ်ိန္ေတြမွာ ဘာမွဝင္မေျပာ ေသာေၾကာင့္ ေန႔စဥ္ေလ့လာသင္ယူမႈ အတြက္ ဂရိတ္မေကာင္းတာေတြ ျဖစ္ၾက ေတာ့ စိတ္ပ်က္ၾကသည္။ သူတို႔လိုပဲ RP မွာ စတက္တုန္းက အခက္အခဲေတြ ႀကံဳခဲ့ေပမယ့္ ေအာင္ျမင္ သြားေသာ ျမန္မာေက်ာင္းသူတစ္ဦး အေၾကာင္း ကြ်န္မေျပာေလ့ရွိသည္။ အဲဒီ ေက်ာင္းသူက သူမ၏ ပထမႏွစ္ဝက္ စာ သင္ကာလေလာက္တြင္ ကြ်န္မကို လာ ေတြ႕ၿပီး အၾကံဥာဏ္ ေတာင္းခဲ့သည္။

အတန္းထဲတြင္ သူမႏွင့္တစ္ဖြဲ႕တည္း အတူ လုပ္ရေသာ စင္ကာပူနွင့္ တျခားႏိုင္ငံမွ ေက်ာင္းသားမ်ားက သူမကို အဖက္မလုပ္ သလို လုပ္ေၾကာင္း၊ အေတြးအေခၚ ပိုင္းကို ဦးစားေပးေသာ သင္ခန္းစာမ်ိဳးကို နား မလည္ေၾကာင္း၊ အတန္းထဲ ေဆြးေႏြးခ်ိန္ ေတြမွာ ပါဝင္ျခင္း (Participation) နည္း ပါးလို႔ အမွတ္မေကာင္းတဲ့ အေၾကာင္း၊ တစ္တန္းလံုးမွာ သူမတစ္ေယာက္တည္း ျမန္မာျဖစ္ေနေတာ့ တစ္ေယာက္တည္း ျဖစ္ေနတဲ့အေၾကာင္း စတာေတြ ငိုၿပီးေျပာ ျပခဲ့သည္။

သူမ်ားႏိုင္ငံမွာ စာလာသင္ရတာ ဆိုေတာ့ လူသစ္ေနရာသစ္မွာ ဘာမဆို ရင္ဆိုင္ႏိုင္ဖို႔ စိတ္ဓာတ္ခိုင္ခိုင္ထားဖို႔ လို ေၾကာင္း၊ ကိုယ္က အဖြဲ႕မွာ သူတို႔ထက္ အျမဲ ေတာ္ေနၿပီး အေရးပါတဲ့ပံ့ပိုးမႈကို လုပ္ျပ ႏိုင္ရင္ ကိုယ့္ကိုလ်စ္လ်ဴ႐ႈေတာ့မွာမဟုတ္ ေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ ေန႔စဥ္သင္ခန္းစာကို ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ျပီး ၾကိဳးစားဖို႔ ကြ်န္မက အားေပး တိုက္တြန္းခဲ့သည္။ ဒုတိယႏွစ္ တြင္ ကြ်န္မသင္ေသာအတန္းမွာ သူမႏွင့္ ျပန္ဆံုေတာ့ သူမတစ္ေယာက္တည္းသာ ျမန္မာ၊ က်န္ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားက စင္ကာပူႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္သည္။ အတန္း ထဲမွာ သူမက စာအေတာ္ဆံုးျဖစ္ၿပီး သူမ ကို သူတို႔ စာေမးၾကတိုင္းလည္း သူမက ေသခ်ာရွင္းျပသည္။

သင္ခန္းစာကို ေဆြး ေႏြးေသာအခါတိုင္းလည္း ကိုယ့္ကိုယ္ ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈအျပည့္ႏွင့္ သူမ ပါဝင္ ေဆြးေႏြးသည္။ ဒါေၾကာင့္ အကုန္လံုးက သူမကိုေလးစားၿပီး သူတို႔ႏွင့္တစ္ဖြဲ႕တည္း ျဖစ္ေစခ်င္ၾကသည္။ ျမန္မာေက်ာင္းသူ တစ္ေယာက္ အဲဒီလို တိုးတက္ေအာင္ျမင္ တာကိုၾကည့္ၿပီး ကြ်န္မဂုဏ္ယူဝမ္းသာမိ သည္။ မိဘႏွင့္ အတူရွိစဥ္ မိဘက အကုန္ လိုက္လုပ္ေပးႏိုင္ေပမယ့္ ႏိုင္ငံျခား ေရာက္ ေသာအခါ တစ္ေယာက္တည္း ႐ုန္းကန္ ၾကရသည္။

ႏိုင္ငံျခားထြက္လာျပီးမွ ကိုယ့္ အသိုင္းဝိုင္းမွာ ျမန္မာမရွိဟုဆိုၿပီး အား ငယ္တာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ေပ။ စိတ္ဓာတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ ၾကံ့ခိုင္ဖို႔၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အား ကိုးေသာစိတ္၊ ကိုယ့္လုပ္ရပ္အေပၚ တာဝန္ ယူတတ္ေသာစိတ္၊ ကိုယ့္ကို အထင္ေသး ခ်င္သူေတြကို ကိုယ့္အရည္အခ်င္း သိ ေအာင္ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုေသာစိတ္တို႔ ရွိဖို႔ လိုအပ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ပညာေရးဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ေနသူတစ္ဦးက ေျပာဖူးသည္။

“ကြ်န္ ေတာ့္ဆီလာတဲ့ ျမန္မာလူငယ္ေတြက ႏိုင္ငံ ျခားမွာ ေက်ာင္းတက္ခ်င္တာေလာက္ပဲ သိၾကတယ္။ တကၠသိုလ္ေတြ၊ သင္တန္း ေတြ အေၾကာင္း Seminar လိုမ်ိဳးေတြနဲ႔ အင္ေဖာ္ေမးရွင္း (Information) ေပးေတာ့ လည္း နားမေထာင္ခ်င္ၾကဘူး။ သူတို႔ ႏိုင္ငံျခားမွာ ေက်ာင္းတက္ဖို႔ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေအာင္ ကြ်န္ေတာ္က လုပ္ေပးႏိုင္မယ္ လို႔ ယံုၾကည္တယ္။ ဒီေတာ့ အဲလွို Seminar ေတြ နားေထာင္ေနစရာ မလိုဘူးလို႔ ေျပာၾကတယ္” ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ေပး သည့္စနစ္က မ်ားျပားလွသည္။

လုပ္ထံုး လုပ္နည္း သတ္သတ္မွတ္မွတ္ စနစ္တက် မရွိေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ထိုဝန္ေဆာင္သူ တို႔ကို ပိုက္ဆံေပးလိုက္လွ်င္ ကိုယ့္အတြက္ အလုပ္မ႐ႈပ္ေတာ့။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံျခားမွာ ပညာသင္ဖို႔အတြက္၊ ကိုယ္တက္မည့္ လိုင္း၊ ကိုယ္တက္မည့္ေက်ာင္းအေၾကာင္း တို႔ကိုေတာင္ မေလ့လာခ်င္တာမ်ိဳးကေတာ့ မျဖစ္သင့္ေပ။

ပညာေရးဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ေနသူက တကယ္စိတ္ထားမွန္ႏွင့္ လုပ္ေပးခဲ့သည္ ဆိုရင္ေတာင္၊ ဘယ္လိုင္းက အသင့္ေတာ္ ဆံုးလဲဆိုတာ ကာယကံရွင္ေလာက္ မသိ ႏိုင္။ တခ်ိဳ႕ဆို စိတ္ထားမမွန္၊ ရတဲ့လိုင္းကို ပိုက္ဆံရၿပီးေရာဆိုၿပီး ေက်ာင္းသားကို ျဖစ္သလို သြင္းေပးလိုက္တာေတြလည္း ရွိသည္။

ဒါေၾကာင့္ ပညာေရး Seminar ေတြ ကို လိုက္နားေထာင္ၿပီး ကိုယ္က ဘယ္ လိုင္းမ်ိဳးကို စိတ္ဝင္စားလဲဆိုတာ ကိုယ့္ ဘာသာ ဆန္းစစ္သင့္သည္။ ႏိုင္ငံျခားမွာ ေက်ာင္းတိုင္း မေကာင္းၾက။ တခ်ိဳ႕က ႏိုင္ငံျခားေက်ာင္းသားေတြအတြက္ စီးပြား ျဖစ္သာ ဖြင့္ထားတာျဖစ္သည္။

ဒါေၾကာင့္ အင္တာနက္မွျဖစ္ျဖစ္၊ အဲဒီႏိုင္ငံမွာ ေက်ာင္း တက္ေနေသာ ကိုယ့္အသိအကြ်မ္းမ်ားမွ တစ္ဆင့္ျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္တက္မည့္ေက်ာင္း ႏွင့္ လိုင္းအေၾကာင္းတို႔ကို ထပ္မံရွာေဖြ ေလ့လာသင့္သည္။ ျမန္မာလူငယ္အမ်ားစုက ေက်ာင္း တက္ဖို႔၊ အလုပ္ရွာဖို႔ စတာေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခား သြားခ်င္ၾကသည္။ ဘယ္လို အေၾကာင္းေၾကာင့္ပဲျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံျခားသြား မည္ဆိုလွ်င္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္တာေတြ ရွိရ မည္။

ႏိုင္ငံျခားသြားေသာအခါ ဘာေတြ လိုအပ္လဲဆိုတာလည္း ႀကိဳတင္ေလ့လာ ထားသင့္သည္။ ဥပမာ .. ေက်ာင္းတက္ တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အလုပ္လုပ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ အဂၤလိပ္စာ ေကာင္းဖို႔ လိုအပ္သည္။ အလုပ္ လုပ္သူေတြအတြက္ အဓိကçက စကား ေျပာႏွင့္ သူမ်ားေျပာတာ ဘယ္ေလာက္ နားလည္လဲ၊ေက်ာင္းတက္သူေတြအတြက္ စကားေျပာ၊ နားေထာင္ျခင္း၊ အေရး၊ အဖတ္တို႔ျဖစ္သည္။ ဘာမွႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ မႈ မရွိဘဲ သူမ်ားေတြသြားလို႔ ႏိုင္ငံျခားကို သြားတယ္ဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးေတြအတြက္ ႏိုင္ငံ ျခားမွာ အခက္အခဲေတြ ပိုၾကံဳရသည္။ ကိုယ္က လိုအပ္တဲ့ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္သြား လွ်င္ ႏိုင္ငံျခားအေတြ႕အၾကံဳကေန ျမန္ျမန္ ဆန္ဆန္ ေလ့လာသင္ယူၿပီး ပိုတိုးတက္ ႏိုင္သည္။ ႏိုင္ငံျခားမွာ ေက်ာင္းတက္ၾကေသာ ေက်ာင္းသား အမ်ားစုက ေက်ာင္းတက္ ရင္း အခ်ိန္ပိုင္းအလုပ္လုပ္ၾကသည္။

တခ်ိဳ႕ က တကယ္ပဲ မိဘကို ေငြေၾကးပိုင္းမွာ ကိုယ္တတ္ႏိုင္သေလာက္ ကူညီခ်င္ေသာ ေၾကာင့္၊ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ကိုယ္သံုးခ်င္တာ သံုးဖို႔ ျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းခ်ိန္ေတြပ်က္၊ အလုပ္က ပင္ပန္း ေသာေၾကာင့္ အတန္းထဲ မွာ စာမလိုက္ႏိုင္ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား ႏွင့္ ကြ်န္မ ဆံုရတိုင္း၊ သူတို႔ ႏိုင္ငံျခား လာရေသာ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မေပ်ာက္ ဖို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း သတိေပးမိသည္။

ကိုယ္က ပညာယူဖို႔ဆိုလွ်င္ ပညာကို ထိပ္ တန္းက အမွတ္ေကာင္းေကာင္းႏွင့္ရဖို႔ အဓိကျဖစ္သည္။ ျပတ္သားေသာ ရည္မွန္း ခ်က္ထားၿပီး ထိုရည္မွန္းခ်က္ကို အျမဲ ဆုပ္ကိုင္ထားဖို႔ လိုအပ္သည္။ ႏိုင္ငံျခားသြားတယ္ ဆိုတာလည္း အေရးပါေသာ ဘဝအေတြ႕အၾကံဳတစ္ခု ပင္ ျဖစ္သည္။

အဲဒီ အေတြ႕အၾကံဳကေန ဘယ္ေလာက္ ေလ့လာသင္ယူႏိုင္မလဲ၊ ဘယ္လိုအက်ိဳးရွိရွိ အသံုးခ်မလဲဆိုတာ ကြ်န္မတို႔အေပၚမွာပင္ မူတည္သည္။ စိတ္ ဓာတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ ေရာ၊ နည္းပညာအရေရာ လိုအပ္တာေတြ ေသခ်ာျပင္ဆင္ၿပီး ႏိုင္ငံ ျခားသြားမွ ကိုယ့္ဘဝတက္လမ္းကို တြန္း ပို႔ေပးေစနိုင္ေသာ အေတြ႕အၾကံဳေကာင္း တစ္ခု ျဖစ္လာႏိုင္ေပမည္။ 

www.yoyarlay.com