ျမန္မာ့အေရး ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ႏုိင္ဟု အေမရိကန္ ေျပာ

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ထူးျခားသည့္ ႏုိင္ငံေရးတုိးတက္မႈ မ်ား ေတြ႔ရေသာ္လည္း မၾကာမီက စတင္သည့္ ေျပာင္းလဲမႈသည္ ေနာက္ျပန္ လွည့္သြားႏိုင္ေၾကာင္း အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး မစၥတာ ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္က ေျပာၾကားလိုက္သည္။

မစၥတာ ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္ကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာ ၄ ရက္က ရန္ကုန္ အင္းလ်ားလိတ္ ဟုိတယ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ အတူေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ - Reuters)

“ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီ မစၥ ကလင္တန္ေျပာသလို ေျပာရရင္ အေျခအေနေတြက ႏုနယ္ေနေသးတယ္၊ အခ်ိန္မေရြး ေနာက္ ျပန္ လွည့္ၿပီး ပ်က္စီးသြားႏုိင္တဲ့ အေနအထားမ်ဳိးလည္း ရွိေနပါေသးတယ္”ဟု ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္က ဆုိသည္။

အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ႏိုင္ငံျခားေရးေကာ္မတီ၏ ယမန္ေန႔က က်င္းပေသာ ျမန္မာ့အေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒ ၾကားနာပဲြ၌ အေရွ႕အာရွ ႏွင့္ ပစိဖိတ္ေရးရာ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္က ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ထူးျခားသည့္ ေျပာင္းလဲတုိးတက္မႈတခ်ိဳ႕ကို ဂ႐ုတစုိက္အားေပးအသိအမွတ္ျပဳရန္ လုိေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္  ၾကာျမင့္စြာရွိခဲ့သည့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္၏ အေမြအျဖစ္ ဖိႏွိပ္သည့္ ဥပေဒ၊ အဂတိလုိက္စားမႈမ်ားႏွင့္ တရားေရး စနစ္၊ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ မရွိမႈတုိ႔သည္ ယေန႔တုိင္ ရွိေနေသးေၾကာင္းလည္း ကမ္းဘဲလ္က ထည့္သြင္း ေျပာဆုိသြားသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္က ျမန္မာကို အေရးယူထားသည့္ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈကို မစဥ္းစားဘဲ ႐ုပ္သိမ္း လုိက္လွ်င္ အဂတိ လုိက္စားမႈ သံသရာ လည္ေစမွာကို သတိထားမိေၾကာင္းလည္း သူက ဆုိထားသည္။

အလားတူ အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေဟာင္း ေသာမတ္စ္ အင္ဒ႐ူး အပါအ၀င္ သီးျခား လြတ္လပ္သည့္ ျမန္မာ့ အေရး ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားကလည္း ျမန္မာ၏ အေျခအေနသည္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ႏုိင္သည့္ အေျခအေနရွိေနေသး ၍ အုိဘားမား အစုိးရႏွင့္ ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္တုိ႔သည္ အေမရိကန္၏ ျမန္မာအေပၚ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈမ်ားကို ေလွ်ာ့ေပါ့ရန္ မသင့္ေသးေၾကာင္း တုိက္တြန္းေျပာဆုိၾကသည္။

အဆုိပါ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD) ပါတီ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးဉာဏ္၀င္းက အေမရိကန္ ၏ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္မႈတုိ႔သည္ အေမရိကန္ႏွင့္သာ သက္ဆုိင္ၿပီး ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ႏုိင္ဟု အေမရိကန္၏ သံုးသပ္ခ်က္ကို လက္ေတြ႔ ေစာင့္ၾကည့္ရမည္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈဆုိင္ရာ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္မႈသည္လည္း အေမရိကန္ႏွင့္သာ သက္ဆုိင္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။

“Sanction ခ်တုန္းကလည္း သူတုိ႔ စိတ္ႀကိဳက္ခ်တာ။ က်ေနာ္တုိ႔ ဘာမွ ေ၀ဖန္စရာ မရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔ သေဘာထား က တ သမတ္တည္းပါ။ Sanction ခ်တဲ့ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ တာ၀န္ပါ။ Sanction ခ်ၿပီးရင္ ဘာေၾကာင့္ခ်သလဲ၊ ခ်တာေတြဟာ ျပန္ၿပီးေတာ့
ျပည့္စံုသြားၿပီလား၊ ဒါကိုပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ညႊန္ၾကားေနပါတယ္”ဟု ဦးဉာဏ္၀င္း က ဆိုသည္။
ယမန္ေန႔က ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ၾကားနာပြဲတြင္ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ U.S Campaign for Burma(USCB) မွ ဒါရုိက္တာ ကိုေအာင္ဒင္ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မၾကာမီက က်င္းပခဲ့သည္ ၾကားျဖတ္ေရြး ေကာက္ပြဲၿပီးေနာက္ အေမရိကန္၏ တုံ႔ျပန္မႈသည္ ျမန္ဆန္ၿပီး အလြန္အကြ်ံ တုံ႔ျပန္ေနသည္မွာ မသင့္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ ဒီမုိကရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားႏွင့္လႊတ္ေတာ္တြင္း အျပည့္အ၀ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ရွိမရွိ၊ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပတြင္လည္း အဓိပၸာယ္ျပည့္၀ေသာ ႏုိ္င္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး အင္အားစုမ်ားႏွင့္ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းေနမႈမ်ား အမွန္တကယ္ရွိ မရွိ၊ အေမရိကန္က ေသခ်ာ ျပန္သံုးသပ္သင့္ေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာသည္။

ထုိင္းႏုိင္ငံ အေျခစိုက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမုိကရက္တစ္ အင္အားစု ႏိုင္ငံျခားေရးဆုိင္ရာ တြဲဖက္အတြင္းေရးမႉး ကုိစိုးေအာင္ကလည္းျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈမ်ား ႐ုပ္သိမ္း၊ ေလွ်ာ့ေပါ့ ေနၾကသည့္ ႏို္င္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔မႈ လုပ္ခဲ့ရျခင္း၏  စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားသည္ ႏုိ္င္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန တုိးတက္မႈ၊ တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ အပစ္ အခတ္ရပ္စဲၿပီး ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ရန္၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကုိျခြင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးေရး စသည့္ အခ်က္မ်ားပါ၀င္ၿပီး အဆုိပါ အခ်က္မ်ား မျပည့္မီေသးေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။

“အခု သူတုိ႔လုပ္ပံုက ကိုယ္ေတာင္းဆုိထားတဲ့ စံခ်ိန္ျပည့္၀မႈ ရွိ၊ မရွိ ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိမယ္လုိ႔ ထင္တယ္”ဟု ကိုစိုးေအာင္က ဆုိ သည္။

ဥေရာပ သမဂၢ၊ အေမရိကန္၊ ကေနဒါ စသည့္ ႏုိ္င္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အေျခအေနကို တစံုတရာနားလည္ ထားၿပီးျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း သို႔ေသာ္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ပို၍ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား လုပ္မည္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားလုပ္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္၍ ၄င္းတုိ႔ ခ်မွတ္ထားေသာ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ေလွ်ာ့ေပါ့၊ ဆုိင္းငံ့၊ ႐ုပ္သိမ္း ၾကသည္ဟု နားလည္ေၾကာင္း ထုိင္းႏုိင္ငံ အေျခစိုက္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း(AAPP) တြဲဖက္အတြင္းေရးမႉး ကိုဘုိၾကည္က ေျပာ သည္။

“အခုခ်ိန္ထိ ကေနဒါ၊ အေမရိကန္၊ အီးယူတုိ႔ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ အခ်က္ေတြကို ေတာင္းဆုိထားတာ တခ်က္မွ ျပည့္ျပည့္၀၀ ရရွိထားတာ မရွိေသးဘူး။ ဒါကိုေတာ့ သူတုိ႔ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေတြက သတိထားသင့္တယ္။ ဒီလုိ ေတာင္းဆုိထားတဲ့ အခ်က္ ေတြ ျပည့္ျပည့္၀၀ မရေသးဘဲနဲ႔ Sanction ကို ေလွ်ာ့ေပါ့လိုက္တယ္။ ဆုိင္းငံ့လုိက္တယ္။ ႐ုပ္သိမ္း လိုက္တယ္ဆုိတာ နည္း နည္းေစာေနေသးတယ္လုိ႔ ထင္တယ္”ဟု သူက ဆုိသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၄၃ ေနရာ အႏိုင္ရခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ NLD လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားသည္ ယေန႔အထိ လႊတ္ေတာ္သို႔ မတက္ေရာက္ႏိုင္ေသးသည့္ အေျခအေနမ်ားကိုလည္း သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ေထာက္ထားသင့္ေၾကာင္း ကုိဘုိၾကည္က ဆက္ေျပာသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူထားသည့္ ဥေရာပ သမဂၢက ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေရး တုိးတက္မႈ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ေရာင္း၀ယ္မႈမွလြဲ၍ က်န္ပိတ္ဆုိ႔ထားမႈမ်ားကို တႏွစ္ ဆုိင္းငံ့လုိက္ေၾကာင္း ဧၿပီ ၂၃ ရက္ေန႔က လူဇင္ဘတ္တြင္ က်င္းပသည့္ ဥေရာပ သမဂၢ၏ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးမ်ားအစည္းအေ၀းက ဆံုးျဖတ္ ေၾကညာခဲ့သည္။

ကေနဒါႏုိင္ငံကလည္း အလားတူ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈမ်ားကို ယာယီ ဆိုင္းငံ့လိုက္ၿပီး ပို႔ကုန္၊ သြင္းကုန္ႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဆိုင္ရာ ကန္႔သတ္ခ်က္ အမ်ားစုကို အေတာ္မ်ားမ်ားကို ယာယီ႐ုပ္သိမ္းေၾကာင္း ကေနဒါ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး က ေၾကညာခဲ့သည္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ဘ႑ာေရးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးခဲ့ၿပီး လူပုဂၢိဳလ္ တဦးခ်င္းႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္း ဆိုင္ရာပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကို ဆက္လက္ထားရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ထားသည္။

ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံ ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံမ်ားကလည္း ျမန္မာအေပၚခ်မွတ္ထားသည့္ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကို ေလွ်ာ့ ခ် ႐ုပ္သိမ္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
burma.irrawaddy.org/